Actief leren en ICT

Actief leren en ICT

http://www.youtube.com/watch?v=zDZFcDGpL4U

In bovenstaand videofragment kaart Ken Robinson de huidige situatie binnen het onderwijs aan. Hij stelt ten eerste dat kinderen en jongeren vandaag onderwezen worden in de minst stimulerende omgeving ooit, waarbij ze uren doorbrengen in een lokaal, starend naar een bord met saaie leerstof. En dat in een tijdperk waarin technologie floreert en we elke dag overspoeld worden met informatie en beelden. Anderzijds stelt Robinson dat ons huidig onderwijssysteem de creativiteit  en samenwerkingszin van kinderen en jongeren beknopt. We leren op school om geen fouten te maken en spieken is al helemaal uit den boze. Dit zijn echter vaardigheden die volgens Robinson essentieel zijn voor de toekomst. We weten namelijk niet wat er ons over twintig jaar te wachten staat maar moeten onze kinderen hier wel degelijk op  voorbereiden.  Willen we dat ze in staat zijn om samen creatieve oplossingen te bedenken, zijn samenwerking en creativiteit twee noodzakelijk voorwaarden. We zitten dus volgens Robinson vandaag met een saaie passieve leeromgeving waarin technologie voornamelijk functioneert als afleider. Ik vroeg me af hoe we dit  kunnen omdraaien naar actieve leeromgevingen waarin ICT wel bijdraagt tot opdoen van kennis en vaardigheden.

Zo kwam ik terecht bij Roger Schank, pionier in het werken met virtuele leeromgevingen. Hij geloof dat kinderen vooral bijleren door het ‘doen’. Voor kinderen naar school gaan, leren ze al doende en dit met veel succes, bekijk maar de evolutie dat een pasgeboren kind ondergaat in zijn eerste levensjaren. Dit is  een zeer natuurlijke manier van leren. Maar dit leerproces verandert wanneer kinderen naar school gaan en leren losgekoppeld wordt van het doen. Roger Schank gelooft dus is de kracht van actief leren en ziet hier een belangrijke rol weggelegd voor ICT/ multimedia. Toch staat hij zeer kritisch tegenover de grote meerderheid aan educatieve software dat gebruikt wordt in scholen.  Hij zegt dat deze programma’s beschikken over een zogenaamde ‘page turning architecture‘, namelijk het indrukken van een knopje om naar de volgende pagina te gaan,  gebaseerd op het idee van een boek.  Ook het integreren van video en afbeeldingen in de computerprogramma’s alleen volstaat niet volgens Schank. Ze impliceren dat de leerling enkel kijkt en niet actief bezig is. Dus, wilt men effectieve educatieve multimedia programma’s ontwikkelen moet men het idee van actief leren serieus nemen. Zo kijkt de leerling niet gewoon maar leert hij actief bij, wat een zeer natuurlijke manier van bijleren is. Schank toont aan hoe het ook anders kan aan de hand van een modelvoorbeeld van actief leren door multimedia, toegepast op het vak aardrijkskunde.

Amerikanen scoren doorgaans niet heel goed voor het vak aardrijkskunde. Het leren van aardrijkskunde impliceert vaak dat men leerstof (kaarten) gewoon van buiten moeten leren, leerstof dat doorgaans na enige tijd verloren gaat.  Men stelde vast dat de kennis van aardrijkskunde beter is bij mensen die regelmatig reizen.  Helaas is het niet mogelijk om steeds te reizen naar elke plek waar men iets over wilt bijleren. Om hieraan tegemoet te komen werd het programma ‘ Road Trip’ ontwikkeld.  Het helpt leerlingen bij het vak aardrijkskunde door hun via een simulatie een road trip te laten maken door de Verenigde Staten. Wanneer men zijn bestemming heeft bereikt, kan de leerling daar naar leuke interessante filmpjes over de locatie kijken.  Op deze manier vraagt men niet aan studenten om kaarten vanbuiten te leren maar laten ze de leerlingen de kaarten gebruiken. Leerlingen leren dus bij zonder echt te moeten studeren. Een ander voordeel is dat het hier gaat om een realistische opgaven, ook dit is meer motiverend voor leerlingen dan vragen waarmee men nooit zal geconfronteerd worden in het dagelijkse leven. De weg die de student aflegt op Road Trip bepaald hij zelf, ook dit – het feit dat de leerling het leerproces onder controle heeft – is belangrijk. Daarenboven kunnen de leerlingen werken op hun eigen tempo en moeten ze zich niet schamen wanneer het niet meteen lukt of wanneer ze de verkeerde weg opgaan. Het programma zou in Amerika al heel wat leerlingen geholpen hun cijfer voor aardrijkskunde te verbeteren.