Inleiding
Op
18 februari vond de Tech Startup Day in Brussel plaats, waar heel wat startups
hun kennis rond business modellen kwamen delen. Eén van de sprekers op dit event was Katja
Schipperheijn, oprichter en CEO van de Antwerpse startup The Learnscape. Zij
heeft een “sociaal leerplatform”
ontwikkeld, sCool, voor kinderen tussen vijf en twaalf jaar waar ze op een
veilige manier kunnen chatten en informatie delen met klasgenoten. De
functionaliteiten zijn gelijkaardig aan deze van Facebook, alleen is sCool een
gesloten omgeving waarin de kinderen ook school-gerelateerde informatie kunnen
terugvinden.
Katja
Schipperheijn was reeds actief in het uitbouwen van digitale leerplatformen
voor volwassenen en startte met de ontwikkeling van sCool nadat haar dochters
vroegen of ze een Facebook account mochten hebben. Als social media expert die in
meerdere universiteiten lezingen geeft en de gevaren van sociale netwerken kent
als geen ander, zag ze dit niet zitten. Haar dochters die klaagden dat ze er
niet meer bij zouden horen in de klas en niet ‘cool’ genoeg meer zouden zijn,
daagden haar uit om een betere versie van Facebook te maken, wat de aanleiding
was voor het ontstaan van sCool. Momenteel zijn er al zeven Vlaamse scholen aan
het werk met sCool en de verwachtingen zijn rooskleurig: tegen september zouden
zo’n 50.000 leerlingen met sCool werken.
Samenvatting
Ook
Knack spreekt over dit nieuwe leerplatform als “een
educatief verantwoorde kinderversie van Facebook”. De website van sCool beschrijft het
nieuwe online leerplatform als volgt:
“sCool leert kinderen in het
basisonderwijs digitale sociale verantwoordelijkheid vanaf een jonge leeftijd,
door een online omgeving te voorzien, exclusief voor kinderen, dat actief
begrip, veiligheid en een cultuur zonder pesten bevordert.”
Het
platform biedt de mogelijkheid om leerlingen te leren werken met een sociaal
netwerk op een veilige manier en een gelijkaardige ervaring te laten hebben als
hun oudere broer of zus die zo vaak over Facebook praat. Naast de klassieke
chatfuncties en mogelijkheden tot het delen van informatie, wordt er ook
aandacht besteed aan de digitale vaardigheden van deze nieuwe generatie: via concrete
tips over hoe je je paswoord dient te kiezen, welke informatie je publiek
beschikbaar mag maken en andere valkuilen die het internet met zich meebrengt,
probeert sCool in te zetten op de mediawijsheid van deze leerlingen.
Daarnaast
wordt dit platform ook gebruikt om de leerprocessen van de leerlingen te
ondersteunen en wordt het beschouwd als een “integratieplatform”: de tools en applicaties die de school al
gebruikt kunnen immers ondergebracht worden in dit platform (denk bijvoorbeeld
aan de integratie van een leerlingvolgsysteem of Bingel waar Eva Lafosse in
haar blog “Na Bingel voor het lager, nu ook Diddit voor het secundair”
naar verwees). Ook kan een leerkracht dit platform gebruiken om nieuwe
onderwijsvormen uit te testen: games en video’s kunnen gemakkelijk worden
toegevoegd en ook samenwerkend leren wordt mogelijk via dit platform en de
applicaties die erin ondergebracht kunnen worden.
Reflectie
Algemeen
Het
sociaal leerplatform sCool past perfect binnen de visie van de overheid over
mediawijsheid. Margot Sleebus besprak de beleidsnota Mediawijs al in haar blog en beschreef daar ook de
missie van de overheid rond mediawijsheid:
“De missie van het mediawijsheidsbeleid is alle burgers
vandaag en morgen in staat stellen om zich bewust, kritisch en actief te kunnen
bewegen in een steeds meer gemediatiseerde samenleving. Dit moet de positie van
burgers in de maatschappij versterken en/of bijdragen aan hun persoonlijk
welbevinden.” (Vlaamse Overheid, 2012)
sCool
kan een bijdrage leveren om deze missie in de praktijk vorm te geven. Ook de
overheid zou een rol kunnen opnemen om het gebruik ervan te stimuleren via de
financiering van dit project (momenteel is de kostprijs €1,75 per maand per kind),
gezien zij “het faciliteren van
initiatieven inzake mediawijsheid” als één van haar kerntaken beschouwt.
De
doelgroep van dit leerplatform omvat een generatie leerlingen die in de
literatuur beschreven wordt als “digitale
bewoners”, waarmee verwezen wordt naar “een
generatie jongeren die geboren is na de digitale revolutie en zich geen leven
zou kunnen voorstellen zonder de aanwezigheid van e-technologieën.” Deze generatie maakt dagelijks gebruik van
online tools om aan anderen kenbaar te maken hoe ze zich voelen, wat ze doen en
waar ze zijn. (Taccle, 2009)
Echter,
een valkuil voor deze generatie zijn de gevaren die het internet en zeker ook
sociale media met zich meebrengen. Een tienjarige securityspecialst, Reuben Paul, die werd
uitgenodigd op de Security Analyst Summit van Kaspersky, toonde de gevaren van
het internet voor kinderen tijdens zijn betoog en bracht zijn verhaal kracht
bij door het publiek te tonen hoe hij een malwareinfectie gemakkelijk kon
creëren. Dit jonge genie wordt regelmatig uitgenodigd om keynotes te geven aan
bedrijven, waarin hij de gevaren van het internet aankaart.
Eliot
Tybebo besprak in zijn blog “Beschermen of weerbaar maken”
al de gevaren van het internet en de plicht die wij als leerkracht hebben om
onze leerlingen hierover te informeren. Hij verwijst naar een aantal links die ouders
van kinderen kunnen raadplegen om hun kroost te beschermen. sCool wil kinderen niet
uitsluiten van het gebruik van sociale media, maar wil hen in een beschermde
omgeving aanleren om op een bewuste manier om te gaan met deze nieuwe
communicatievormen.
Colette
Van Ooteghem verwees in haar blog naar een onderzoek over de impact van sociale media op het leerproces van
jongeren. Hoewel dit onderzoek zich niet toespitste op de meest gekende sociale
netwerken zoals Facebook, werd in dit onderzoek vastgesteld dat “indien een leerplatform aangevuld wordt met
sociale media, dit zal leiden tot meer collaboratieve leerprocessen en een
ondersteunend en bevorderlijk resultaat zal hebben voor het succesvol oplossen
van problemen en het succesvol leren van vreemde talen.” Of sCool gelijkaardige positieve resultaten zal genereren,
die door te trekken zijn naar andere domeinen dan talen zal de toekomst moeten
uitwijzen. Een onderzoek naar de effecten ervan op leerlingen zou in elk geval
interessante inzichten kunnen geven.
Voordelen
- Door leerlingen al van jongs af aan in contact te brengen met
sociale media en het internet en deze toegang op een veilige manier te
faciliteren, kunnen ze onder begeleiding bewust leren omgaan met de informatie
die ze op het internet delen en verspreiden.
- Dit sociaal leerplatform kan belangrijke informatie rond
veiligheid op het internet bundelen en op een toegankelijke manier ter
beschikking stellen van de leerlingen en hun ouders.
- Door in te zetten op projecten als “kind van de week”, waarbij
telkens één leerling van de klas verantwoordelijk wordt gesteld om het online
platform gedurende een week te monitoren en een blog te schrijven over de
activiteiten van de afgelopen week, leren kinderen waakzaam zijn voor wat kan
en wat niet kan op sociale media.
- Het is een gesloten omgeving, die gemonitord kan worden door de
leerkracht, waardoor ook cyberpesten kan worden tegen gehouden. Bovendien
blijft de data op het platform van de school.
- Dankzij dit platform hebben de leerlingen één locatie waar alle
andere tools en applicaties aan gekoppeld zijn.
- Leerlingen hebben het gevoel dat ze mee zijn met de laatste
trends.
Nadelen
- Niet alle leerkrachten zijn vertrouwd met sociale media en ook zij kennen niet altijd de gevaren van
het internet. Een opleiding op maat dringt zich aan.
- Het platform is niet echt goedkoop. Een bijkomende kost van €
1,75 per maand per kind kan voor sommige gezinnen niet haalbaar zijn.
Besluit
Sociale
media is alomtegenwoordig en ook steeds meer kinderen willen er gebruik van
maken. Ik ben van mening dat kinderen in een bos horen te spelen in plaats van
achter hun pc te gamen of chatten en vind het verschrikkelijk dat de huidige
generaties meer ervaringen opdoen via hun smartphone dan te leven in het hier
en nu. Het lijkt belangrijker om buitenstaanders op de hoogte te brengen van
wat je doet met wie en wanneer dan er werkelijk van te genieten. Desondanks kan
ik er niet onderuit dat dit de realiteit van vandaag is en dien ik als
toekomstige leerkracht ook de gevaren van het gebruik van sociale media en het
internet te erkennen.
In een wereld waar een kind er enkel bij kan horen door actief te zijn op sociale media, lijkt sCool mij een goede oplossing om de digitale uitdagingen van dit tijdperk aan te gaan. Financiering door de overheid of een gratis alternatief zouden echter de toegankelijkheid voor alle leerlingen moeten verzekeren. Een sociaal leerplatform waar niet alle leerlingen toegang toe hebben, lijkt me immers al veel minder ‘sociaal’. De integratiemogelijkheden met andere tools en applicaties zijn een positieve meerwaarde voor de leerkracht en kunnen de leerprocessen bevorderen. Ik hoop echter kinderen van vijf tot twaalf jaar toch eerder te motiveren met een filmpje als Look up en hen aan te sporen op zoek te gaan naar eigen levenservaringen weg van hun computer- of smartphonescherm.
Bronnen
Artikel:
sCool is Vlaamse Facebook
voor kinderen. (2015, 19 juni). Knack – datanews. Geraadpleegd op 8 maart 2016 van http://datanews.knack.be/ict/scool-is-vlaamse-facebook-voor-kinderen/article-normal-580109.html
sCool. (2016). Geraadpleegd
op 8 maart 2016 van https://scooledu.org/
Antwerpse ontwikkelt
educatieve kinderversie van Facebook. (2015, 7 mei). Gazet van Antwerpen. Geraadpleegd op 8 maart 2016 van http://www.gva.be/cnt/dmf20150507_01668364/antwerpse-ontwikkelt-educatieve-kinderversie-van-facebook
sCool is 'veilige' Facebook.
(2016, 2 maart). Het Laatste Nieuws. Geraadpleegd op 8 maart 2016 van http://www.hln.be/regio/nieuws-uit-berchem/scool-is-veilige-facebook-a2633429/
Fox7. 9 Year Old CEO warns of dangers of phone hacking, demonstrates how it’s done [Videobestand]. Geraadpleegd op 8 maart 2016 van https://www.youtube.com/watch?v=nyQyIEQzdOc
Lessen van een tienjarige
securityspecialist: "Leer kinderen omgaan met online valstrikken".
(2016, 11 februari). Knack – datanews. Geraadpleegd op 8 maart 2016 van http://datanews.knack.be/ict/nieuws/lessen-van-een-tienjarige-securityspecialist-leer-kinderen-omgaan-met-online-valstrikken/article-normal-663613.html
Paul, R. (2014). Why kids can be really good hackers. Reuben Paul's Closing Keynote - HOU.SEC.CON
5.0 [Videobestand]. Geraadpleegd op 8
maart 2016 van https://www.youtube.com/watch?v=jtOlFbf6xQc
Hughes, J. et al. (2009). Taccle. Teachers’ Aids on Creating Content for
Learning Environments. Brussel.
Turk, G. (2014, 25 april). Look up
[Videobestand]. Geraadleegd op 8 maart 2016
van https://www.youtube.com/watch?v=Z7dLU6fk9QY
Dag Celine,
BeantwoordenVerwijderenIk vind je blog zeer interessant. Het is vlot te lezen wat het zeer aangenaam maakt.
Zelf ben ik ook van mening dat kinderen tussen de 5 en 12 jaar buiten horen te spelen in plaats van achter een scherm te zitten. Kinderen zouden zich op die leeftijd niet moeten bezighouden met sociale netwerken maar van hun kindermomenten moeten genieten. Helaas is de realiteit anders en moeten we er bewust van zijn dat ook jongere kinderen graag mee zijn met hun tijd en dat houdt ook in dat ze graag bezig zijn met sociale media. Het sCool sociaal leerplatform lijkt me een goed alternatief en voorproefje te zijn vooraleer de kinderen overstappen op Facebook en dergelijke. Aangezien het een gesloten leerplatform is, kan er geen misbruik gemaakt worden door externen. De leerkracht kan er ook op toezien dat alles correct verloopt, wat de kans op cyberpesten en dergelijke verminderd.
Misschien is het beter om er een klasgebeuren van te maken in plaats van ze elk een account te geven. Zo wordt het financieel goedkoper voor de school en of de ouders. Want zoals je aangaf kan het voor sommige ouders financieel moeilijk zijn als ze elke maand 1.75 euro extra moeten betalen. Bij een klasgebeuren leren de kinderen ook samen te werken en kan er, zeker bij de oudere kinderen, gedebateerd worden over bepaalde onderwerpen.
Uit je blog kan ik opmaken dat het vooral de taak van de leerkrachten is om de leerlingen bewust leren omgaan met sociale media. Toch vind ik het belangrijk dat de ouders er ook bij betrokken worden. Zo kunnen ze hun kinderen later helpen bij een goed beveiligd account op een ander sociaal platform en zijn ze betrokken bij het leven van hun kinderen.
Dag Laurence, Dag Celine
BeantwoordenVerwijderenZie nu pas deze Blog waar ik zeer dankbaar voor ben.
Ik nodig jullie graag om naar de video op onze nieuwe home page te kijken https://scooledu.org.
Er is redelijk want nieuw bijgekomen om kinderen, leerkrachten én ouders te ondersteunen. Zo zijn er educatieve pakketten om met media aan de slag te gaan rond talenten en is er een dossier over inclusie en radicalisatie. Ook vind je info over de meeste apps en security instellingen in de support community. alles gratis :-)
Katja