donderdag 31 maart 2016

Facebook: Vriend of Vijand van de leerkracht?


(Bron: Sicba.net)



"Beter huiswerk dankzij Facebook"


Klasse had een gesprek met de Pedro De Bruyckere een pedagoog en onderzoeker aan de Arteveldehogeschool in Gent. Het gesprek ging over welke invloed sociale media - 'Facebook' in dit geval - kan hebben op het huiswerk maken bij leerlingen. 

Volgens De Bruyckere heeft 'Facebook' alleen maar een positieve invloed op studenten en hun huiswerk zolang er maar goede afspraken gemaakt worden tussen de leerkracht en de leerlingen. Deze afspraken zijn belangrijk zodat de focus van de leerlingen niet verloren gaat en ze zich met andere zaken dan hun huiswerk gaan bezighouden. Het belangrijkste voordeel van 'Facebook', maar ook andere sociale media als 'Snapchat' en 'Twitter' is dat ze dienst doen als "belangrijkste digitale leer- en overlegplatformen bij leerlingen". Een mannier van communiceren tussen leerlingen waarbij er sprake is van quasi instant feedback tussen de leerlingen onderling. Het mislopen van deze feedback zou trouwens ook een negatieve invloed kunnen hebben op de leerling, ze lopen namelijk een heleboel informatie mis op die manier. 

Het onderling uitwisselen of het kopiëren van elkaars huiswerk zal volgens De Bruyckere niet toenemen. Overschrijven van huiswerk is geen nieuw fenomeen, het is iets dat leerlingen altijd gedaan hebben - of het nu stiekem op de speelplaats of via internet is...Waar er een wil is is een weg. Het oplossen van dit fenomeen ligt eerder bij de leerkrachten volgens hem. Differentiëren en oefeningen op maat van de leerling zal ervoor zorgen dat leerlingen zelf moeten werken en niet meer van hun vrienden kunnen overschrijven. 

Gericht inzetten van sociale media is dus de boodschap! 

Waarheid, Durven of Doen? 

Waarheid? 

Maar is dit nu effectief zo? Hebben sociale media eerder een positieve dan negatieve invloed op leerlingen? Ik moet eerlijk zijn dat ik hier persoonlijk een beetje sceptisch tegenover sta. Dit komt waarschijnlijk omdat ik zelf zeer snel afgeleid ben door sociale media en deze meestal gebruik voor andere dingen dan schoolwerk... 

(Bron: imgfave.com)
In mijn verder onderzoek hiernaartoe kwam ik terecht bij het onderzoek van Viriya Taecharungroj naar huiswerk en sociale media, meer specifiek de voordelen en resultaten van het gebruik van 'Facebook' als pedagogische tool. Dit onderzoek werd gepubliceerd in het 'International Journal of e-Education, e-Business, e-Management and e-Learning'. 

Deze studie maakt toont een een aantal duidelijke voordelen van het gebruik van 'Facebook' als onderwijs tool. Het belangrijkste voordeel dat door de participanten van het onderzoek zelf wordt aangewezen is dat 'Facebook' makkelijk te gebruiken is. Het verschaft de leerlingen een grote vrijheid ze kunnen hun werk waar en wanneer ze waar willen maken. Andere voordelen die aangereikt worden zijn de veelheid aan media die beschikbaar zijn via het internet, het constructieve denken dat er ontstaat door het overleggen met de medestudenten. Wanneer leerlingen samen sociale media gebruiken gaat dit ook een onderlinge band creëren. Als een leerkracht hierop inspeelt kan dit alleen maar voordelig zijn dus. 



(Bron: Homework on Social Media: Benefits and Outcomes of Facebook as a Pedagogic Tool). 

Leerkrachten mogen dus zeker niet vergeten om sociale media zoals 'Facebook' en dergelijke in overweging te nemen bij het uitwerken van hun lessen. 

Durven of Doen? Nee, Durven en Doen! 

Sociale media zijn niet meer weg te denken uit de hedendaagse samenleving. Er zijn er duizend en één verschillende, waarvan 'Facebook' waarschijnlijk de meest bekende is, maar ook anderen zoals 'Twitter', 'Pinterest', en anderen worden meer dan ooit gebruikt. En ik zie hier zeer veel pedagogische mogelijkheden in. 

Het gebruik van sociale media heeft natuurlijk (zoals zoveel) ook enige nadelen waarvan de grootse zijn: het feit dat het relatief simpel is om zich te vergrijpen aan plagiaat en de grote kans tot afleiding tijdens het maken van huiswerk. Maar ik bedenk me dan dat als het huiswerk engagerend en uitdagend genoeg is voor de leerlingen dat ze wel zullen kunnen weerstaan aan de vele verleidingen van het internet. Voor mij houden de contra's die geciteerd worden voor het eventuele gebruik van sociale media niet echt stand. Dit zijn naar mijn mening valkuilen die aanwezig zijn vanaf de moment er een computer met internet toegang aanwezig is in de buurt van waar een leerling zijn huiswerk moet maken. 

Ik denk dat het echt wel loont om in te zetten op de integratie van sociale media in de lessen. Het verstrekt zoveel interessante mogelijkheden, voor alle vakken en niet enkel voor het mijne, wat geschiedenis is. Het is een manier om in te spelen op de leefwereld van de leerlingen. Laat de leerlingen een bord onderhouden op 'Pinterest' waar ze inspiratie voor een opdracht moeten aanduiden, maak een 'Facebook' groep aan voor de klas, waar je eventueel als leerkracht op bepaalde momenten zelf actief kan zijn om in te spelen op de vragen die leerlingen eventueel hebben. 

Durf het gewoon te doen zou ik zeggen. Gebruik sociale media ook als middel om te differentiëren, laat het niet alleen een tool zijn voor de leerlingen om te leren, maar ook voor jou als leerkracht om je last te verlichten. En wie weet verander je de volgende situatie in: 'Oh yes homework, I get to use Facebook!'

(Bron: Pinterest.com)


Bronnen 

Vlaamse Overheid, Klasse,  'Beter huiswerk dankzij Facebook' (online), 24 juni 2015, https://www.klasse.be/3531/beter-huiswerk-dankzij-facebook/ (31 maart 2016). 

Taecharungroj, V., 'Homework on Social Media: Benefits and Outcomes of Facebook as a Pedagogic Tool', in: International Journal of e-Education, e-Business, e-Management and e-Learning.


4 opmerkingen:

  1. Deze reactie is verwijderd door de auteur.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Beste Melissa,

    Interessant artikel dat je hier aanhaalt. Het is zeker zo dat de sociale media vandaag de dag niet meer weg te denken valt uit onze maatschappij. Zelfs in de blog van Celine de Bruyn (Een vijfjarige op Facebook: Da’s sCool!) spreekt men over het feit dat 5 jarigen op de sociale media zouden moeten zitten. Het zou goed voor zijn hun ontwikkeling… Hier stel ik me toch enkele vragen bij!

    Ook zijn facebook en dergelijke sociale media in mijn ogen helemaal niet gepast om als online leerplatform te gebruiken! Hiervoor zijn andere en betere tools voor ontwikkeld zoals smartschool. Zoals je zelf in het artikel vermeld hebt is de verleiding zeer groot om je aandacht van het schoolwerk af te wenden en andere dingen te gaan doen zoals filmpjes checken, foto’s zien, … Waarom zou je je huiswerk dan niet op smartschool of andere educatieve tools maken waar die verleiding veel minder is.

    En wat met de privacy? Leerkrachten krijgen vaak vriendschapsverzoeken van leerlingen die ze bewust weigeren om toch wat enige afstand te bewaren tussen beiden. Ze willen niet dat hun privéleven voor hun eigen leerlingen te rapen valt. Ook langs de andere kant willen sommige leerlingen niet dat leerkrachten weten wat ze in hun vrije tijd doen. Dus de interactie tussen leerling en leerkracht wordt beter gedaan op de voorziene educatieve tools en niet op de sociale media.

    Groetjes
    Tomas

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Dag Melissa,

    Ik deel toch ergens de mening van Tomas. Niet alleen bestaan er inderdaad al platformen die beter geschikt zijn voor onderwijs, er is ook iets dwingends aan dat inzetten op sociale media.

    Je haalt zelf aan dat leerlingen veel missen als ze geen feedback krijgen, maar wat dan met leerlingen die geen account hebben? Ze zijn een minderheid, maar er zijn nog steeds jongeren die niet geïnteresseerd zijn in het delen en verspreiden van hun privéleven. Moeten zij dan verplicht voor school toch een account aanmaken?

    Ik zie er wel het voordeel van in om iets wat de leerlingen toch al dagelijks gebruiken te verweven in hun huiswerk, maar misschien bestaan er toch betere manieren dan hen allemaal te verplichten om op sociale media te zitten.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Dag Tanita en Tomas,

    Ik snap jullie opmerkingen beide, en kan me daar ook in vinden. Ik denk dat vooral veel afhangt waar de leerkracht zich zelf comfortabel bij voelt. Ik zie het helemaal niet als de bedoeling dat leerkrachten allemaal vrienden worden met hun leerlingen op Facebook. Er moet inderdaad volgens mij toch ook een zekere grens van privacy blijven tussen de leerkracht en de leerling. Maar, als je het als leerkracht ziet zitten, kan het best mogelijk zijn om Sociale media te integreren in je lessen.

    Ik denk bij sociale media niet enkel aan Facebook, maar ook aan platvormen zoals Twitter, Flikr, etc. Die best een mooie aanvulling kunnen vormen tijdens de lessen. Het is echter zo dat ik het persoonlijk ook zelf zie, als een aanvulling. Er kan volgens mij geen sprake zijn van een verlichting om leerlingen actief te gaan maken op sociale media. Als dit iets is waar zij totaal geen interesse in hebben dan moet men hen daar ook niet toe gaan verplichten. Maar je kan ze als leerkracht wel gaan inzetten als een manier om in te spelen op de leefwereld van je leerlingen. Daarbij denk ik vanuit mijn vak aan het maken van een fictief profiel, in naam van een bepaalde historische figuur, om zo een aantal post te plaatsen.

    De leerkracht moet hier natuurlijk niet zijn eigen profiel voor gaan gebruiken, maar kan even goed een profiel aanmaken speciaal voor school doeleinden, en er dan nog een tweede - privé - profiel op nahouden.

    Naar mijn ogen bestaat de verleiding om op de 'leuke' sociale media te zitten er ook als je van hen vraagt om gebruik te maken van meer educatieve tools op het internet. Want, tegenwoordig is het eerste wat de meeste jongeren doen als ze het internet open klikken hun Facebook checken. Het lijkt me wel leuk om hier als leerkracht aan de slag mee te gaan en niet enkel van de enkel en alleen maar op educatie gerichte tools. Het kan toch net cool zijn om de leerlingen een opdracht te geven waarvoor ze gebruik moeten maken van sociale media. Ik denk dat dit iets is dat bij de meeste leerlingen wel zou in de smaak vallen.

    Daarom denk ik dat we sociale media toch niet zomaar mogen afschrijven als tool waar de leerkracht gebruik van kan maken. Het kan een mooie aanvulling vormen op de educatieve tools die er al bestaan.
    Maar het is zoals ik eerder al zij belangrijk dat hierbij gekeken wordt naar de klasgroep - heeft iedereen een profiel op sociale media of niet? - en ook naar waar de leerkracht zich zelf goed bij voelt. Het is ook niet de bedoeling dat we de verwachting gaan scheppen dat leerkrachten 24/7 steeds bereikbaar zijn voor hun leerlingen.

    BeantwoordenVerwijderen