Onderwijstechnologie VUB

Technologie op school niet nuttig? Zorg voor betere technologie
18 september 2015 04:59 - De Tijd

Samenvatting

Uit de onderzoeksresultaten van een OESO-rapport van september 2015 is gebleken dat er een zwak tot negatief verband bestaat tussen de schoolresultaten voor lezen, wiskunde en wetenschappen en het computergebruik op school. Experten hebben hiervoor allerlei verklaringen, de belangrijkste en meest logische verklaring is dat technologie nog steeds gezien wordt als doel en te weinig als middel. Het gebeurt te vaak dat technologie zijn intrede doet in een school omwille van de inovatie, wat op zich niet slecht is maar leraren dienen daarbovenop ook hun lesmethode aan te passen. Onderzoek aan de vakgroep Onderwijskunde van Ugent toont inderdaad aan dat het louter inzetten van technologie in de klas niet automatisch leidt tot vernieuwde werkvormen in de klas. Tijdens een aantal workshops met leerkrachten die eerder al gebruik gemaakt hadden van tablets in hun klas werd gepeild naar hun ervaringen en verwachtingen. Deze leraren hadden een duidelijk visie over wat technologie voor hen moet bijbrengen. De technologie moet:
- een combinatie zijn van theoretisch gedeelte en praktische oefeningen,
- een gedifferentieerd leertraject bevatten (toegankelijk voor elke leerling),
- en de interactie tussen leerkracht en leerling moet ondersteund en zelfs versterkt worden.
Uit een screening van 338 educatieve apps blijkt dat het merendeel niet voldoet aan de noden van de Vlaalse leerkrachten en hun leerlingen. Zo bevat slechts 20% van de apps een mix van zowel theorie als oefeningen, laat 78% geen flexibel traject toe dat aangepast is aan het niveau van de leerling en speelt binnen het Vlaamse aanbod slecht 14% in op de nood aan interactie in de klas. Uit deze resulaten blijkt dat Vlaanderen kampt met een ‘educatieve app-gap’ en momenteel geen passend aanbod te bieden heeft . We kunnen stellen dat de apps inhoudelijk vaak niet stroken met de specifieke vereisten van het Vlaamse curriculum, ze worden zelden in het Nederlands aangeboden, er zijn vaak geen gebruiksrichtlijnen en de leerogelijkheden voor de leerlingen zijn onduidelijk. De app is vaak niet meer dan een letterlijke, digitale kopie van het papieren tekstboek.
Toch kunnen we ICT niet meer wegdenken uit onze leefwereld, we moeten ook in het onderwijs de veranderende maatschappij volgen. Kinderen leren van jongs af aan omgaan met computers, tablets en smartpones daarom is het belangrijk dat we meer inzetten op het bijscholen van leraren en nieuwe kwaliteitsvolle digitale applicaties ontwikkelen. Deze dienen inhoudelijk aangepast te zijn aan het Vlaamse onderwijscurriculum en tegemoet te komen aan de vraag van leraren, leerlingen en scholen.

Reflectie

In het artikel ‘Technologie op school niet nuttig? Zorg voor betere technologie’ werd enkel de link gelegd tussen schoolresultaten en ICT. Bij de inzet van ICT kan je buiten schoolresulaten nog verschillende andere doeleinden beogen... zo kan het onderwijs bijvoorbeeld efficienter verlopen door gebruik te maken van technologie (minder papier, leukere leeromgeving, lagere werklast voor leerkrachten (toesten op tablets), digitaliseren leerlingvolgsysteem (Magister)...). Het is uiteraard wel belangrijk dat ICT steeds een meerwaarde is voor je les. Daarom zal je goed en grondig moeten nadenken over de manier waarop tablets en de apps gebruikt kunnen worden in het onderwijs. Het TPACK-model van de Amerikaanse auteurs Mishra en Koehler kan daarbij behulpzaam zijn. TPACK staat voor de integratie van techniek (Technology), didaktiek (Pedagogy) en vakkennis (Content Knowledge). Bij een analyse van nieuwe apparatuur of toepassingen in het onderwijs volgens het TPACK-model wordt nagegaan in hoeverre de technologische kenmerken daarvan overeenkomen met didactische principes die door de docent of de school worden nagestreefd en met de kenmerken van de leerinhoud van het vakdomein. Alleen bij voldoende overlap op de drie dimensies lijkt de implementatie van een nieuwe technologie of programma succesvol te kunnen worden.